SKĄD POCHODZI BIEG NA ORIENTACJĘ ?
CZYM JEST BIEG NA ORIENTACJĘ ?
BIEGI NA ORIENTACJĘ A BIEGI ULICZNE ?
BIEGI NA ORIENTACJE I ICH ROADZAJE
JAK WYGLĄDA MAPA I PUNKT KONTROLNY
JAKIEGO SPRZĘTU UŻYWA SIĘ DO BIEGANIA NA ORIENTACJĘ
SKĄD POCHODZI BIEG NA ORIENTACJĘ
Bieg na orientację, sport mniej popularny w Polsce. Tej dyscypliny nie zobaczymy na igrzyskach olimpijskich, choć jego popularność wciąż rośnie i wzbudza zainteresowanie wielu ludzi. Sport nazywany orientacją sportową, cywilną dyscypliną, w której startować może każdy. Bieg na orientację bardzo mocno różni się na tle pozostałych dyscyplin sportowych, nie jest sportem którego transmisje moglibyśmy zobaczyć w telewizji. Bieg na orientację wywodzi się z krajów skandynawskich i tam jest najbardziej popularny. Pierwsze międzynarodowe zawody w biegu na orientację odbyły się właśnie tam. Pierwsze zawody odbyły się w 31 października 1897 roku w Bergen na terenie Norwegii. W krajach skandynawskich organizuje się zawody w biegu na orientację liczące 20-30 tysięcy uczestników, to frekwencją dorównująca największym biegom ulicznym na świecie. Polski związek orientacji sportowej ma swoją siedzibę w Warszawie. Międzynarodowa federacja sportów w biegu na orientację znajduję się w Helsinkach, w Finlandii. Dziś około milion osób na całym świecie jest zaangażowanych w biegi na orientację. W 68 krajach zarejestrowanych jest ponad 350 000 zawodników w ponad czterech tysiącach klubów.
CZYM JEST BIEG NA ORIENTACJĘ, O CO W NIM CHODZI ?
Orientacja sportowa jest połączeniem wysiłku fizycznego i mentalnego. Bieg łączy ze sobą bliskość przyrody, aktywność, rywalizację i poczucie wolności. Zadaniem uczestnika jest w jak najkrótszym czasie pokonanie trasy w terenie od startu do mety, jednocześnie potwierdzając wyznaczone na trasie punkty kontrolne ustawione w terenie na charakterystycznych stanowiskach takich jak: skrzyżowanie dróg, kamień czy narożnik ogrodzenia. Start jest oznaczony na mapie trójkątem a meta podwójnym kółkiem. Punkty na mapie oznaczone są czerwonymi kółkami, których środek jest ustawieniem punktu. Punkt kontrolny jest w kształcie lampionu, taki punkt posiada elementy odblaskowe, które ułatwiają jego widoczność. Wszystkie punkty posiadają odpowiedni numer oraz kod, który jest umieszczony przy punkcie a także w tabeli z opisami. Potwierdzenie obecności na danym punkcie kontrolnym odbywa się poprzez elektroniczny zapis na specjalnym chipie, który można wypożyczyć u organizatora zawodów. W biegach na orientację używa się systemu SPORTident. Stacje SPORTident przymocowane są na tradycyjnych stojakach używanych w biegu na orientację. Zaopatrzone są w zegar oraz pamięć numerów kart. Podczas potwierdzania punktu, stacja zapisuje na kartę swój kod oraz aktualną godzinę. Dodatkowo godzinę podbicia i numer karty stacja zapisuje także w swojej pamięci.
BIEGI NA ORIENTACJĘ A BIEGI ULICZNE ?
Biegi uliczne czy zawody górskie rozgrywane są po ściśle wyznaczonej przez organizatora zawodów trasie – od startu do mety. Orientację wyróżnia sposób ustalenia trasy, samodzielnie przez zawodników, jedynym zadaniem organizatora jest ustalenie punktów kontrolnych, które zawodnicy po kolei zaliczą. Przed zawodnikiem stoi zadanie – którą drogę, na tej trasie obierze, przez górkę czy może droga dookoła, strumyk “na mokro” czy może trasę mostkiem 200m dalej. Zawodnik samodzielnie decyduję jakie trasy wybiera i którędy trasę pokona. W biegu na orientację to mapa i własne umiejętności w czytaniu mapy dyktują nam wybór ewentualnego wariantu do poszczególnych punktów kontrolnych.
BIEGI NA ORIENTACJĘ I ICH ROADZAJE
ORIENTACJA SPORTOWA, NIESIE RÓŻNE FORMY ZAWODÓW ORIENTACJI SPORTOWEJ, ZAWODNICY BIEGAJĄ NA RÓŻNYM DYSTANSIE.
– W ZALEŻNOŚCI OD RODZAJÓW BIEGU NA ORIENTACJE
Indywidualne – każdy zawodnik biegnie trasy samodzielnie, zaliczając po kolei wszystkie punkty kontrolne trasy , uzyskany czas zawodnika, jest wynikiem biegu.
Sztafeta – start pierwszych zmian wszystkich sztafet ze startu masowego (wszyscy razem), kolejny zawodnik danej sztafety startuje od razu po przybiegnięciu.
u partnera ze sztafety na metę (do strefy zmian).
– W ZALEŻNOŚCI OD CZASU TRWANIA BIEGU NA ORIENTACJĘ
Bieg na orientację sprinterski
Rozgrywany w parku lub wśród uliczek w mieście. Zazwyczaj trasy liczą 3-4 km, a cały bieg trwa średnio 12-15 minut. Ten rodzaj biegu na orientację cechuje duża ilość punktów kontrolnych w terenie zabudowanym (punkty znajdują się w małej odległości od siebie), niewielki dystans, szybkość podejmowania decyzji i spostrzegawczość zawodników. Start zawodników do tego biegu jest zazwyczaj w odstępie czasowym 1 minuty.
Bieg na orientacje średniodystansowy
Zwany w skrócie „middle” to bieg którego czas trwania wynosi 30-35 minut dla zwycięzcy. Do tego biegu przydaje się umiejętność odpowiedniej koncentracji i precyzji podczas całego trwania biegu. Liczy się umiejętność dokładnego określenia miejsca lokalizacji punktów na mapie. Zawodnicy startują do biegu zazwyczaj w odstępie czasowym 2-3 minuty.
Bieg na orientacje klasyczny
Bieg klasyczny waha się między dystansem 8-15km w zależności od kategorii wiekowych oraz specyfiki terenu. Ze względu na długość trasy zawodnicy, którzy startują na takim dystansie, muszą wykazać się dużą wytrzymałością fizyczną, modulować koncentrację. Bieg ten charakteryzuje się dużą wariantowością na trasie pomiędzy punktami. Zawodnicy startują do biegu zazwyczaj w odstępie czasowym 2-3 minuty.
Bieg na orientacje długodystansowy.
Bieg długodystansowy jest to dystans najbardziej wymagający fizycznie, czas zwycięskiego zawodnika w zależności od kategorii wiekowej i od tego na jakim dystansie waha się pomiędzy 90 a 150min. Podczas tego biegu najważniejszym zadaniem zawodników jest wybór wariantu pomiędzy punktami w zadanej kolejności, wykorzystanie techniki orientacji w terenie i przygotowanie fizyczne zawodników.
– W ZALEŻNOŚCI OD PORY DNIA
NOCNY BIEG NA ORIENTACJE – biegi nocne, rozgrywane są w warunkach nocnych tj. 90 min po zachodzie słońca lub kończą się 90 minut przed wschodem słońca.
DZIENNY BIEG NA ORIETACJE – Biegi dzienne, rozgrywane są pomiędzy wschodem a zachodem słońca.
JAK WYGLĄDA MAPA I PUNKT KONTROLNY ?
Mapa do biegów na orientację charakteryzuje się dużą szczegółowością, zaznaczone są na niej np. dołki, bagienka, samotne drzewa, duże kamienie, obniżenia, opłotowania itp. Skala mapy pozwala nanieść większość elementów w lesie, mapy leśne wykonuje się w większości w skali od 1:7500 do 1:15000 natomiast mapy sprinterskie teren zurbanizowany (budynki itp.) nawet w skali 1:500. Na mapie leśnej przede wszystkim zaznaczona jest tzw. “przebieżność” lasu, która pozwala na właściwe sprawdzanie, wybranie wariantu dotarcia do konkretnych punktów kontrolnych.
biały – teren lasu jest bardzo dobrze przebieżny,
żółty – tym kolorem są zaznaczane tereny otwarte typu łąki, pola uprawne,
różne odcienie zielonego – zaznaczana jest gęstość roślinności. Im ciemniejszy kolor, tym tempo biegu spada, ze względu na duże porośnięcie terenu roślinnością,
brązowy – tym kolorem zaznaczane jest ukształtowanie terenu, cięcie warstwicowe czyli górki, obniżenia, dołki kopce,
czarny – inne szczegóły pozwalające na łatwą lokalizację w terenie, czyli drogi, skały, elementy sztuczne, paśniki, ambony, duże kamienie itp.
niebieski – obiekty wodne, bagna , podmokłe tereny
JAKIEGO SPRZĘTU URZYWA SIĘ DO BIEGU NA ORIENTACJE ?
Zawodnik podczas biegu do orientowania się w terenie używa mapy i dodatkowego sprzętu.
KOMPAS – kompasem zawodnik posługuję się by określić swoje położenie względem mapy, wskazuje kierunek położenia punktu kontrolnego przy czym zawodnik jest w stanie przygotowania drogi w odpowiednim kierunku. Kompas musi być łatwy w użyciu.
OBUWIE – specjalistyczne podeszwy z wypustkami zakończone kolcami, zapewniają bezpieczne poruszanie się w trudnych warunkach terenowych,
ODZIEŻ – powinna zapewniać ochronę całego ciała od stóp po szyję przed różnego typu roślinnością i typem lasu
OPISOWNIK – pozwala na umieszczenie na ręce opisów punktów kontrolnych potrzebnych do ustalenia na jakim elemencie terenu znajduje się punkt kontrolny (np. kamień, samotne drzewo, bagno, polanka). Piktogramy, opis punktu kontrolnego dostępne podczas startu oraz zlokalizowane są również na mapie.
Bieg na orientację jest zróżnicowaną dyscypliną sportową, każde z zawodów odbywają się na innym terenie, winnym miejscu. Każdy start w zawodach w biegu na orientację przynosi nowe doświadczenie. Biegi na orientację z mapą są formą wspaniałej zabawy i świetnym sposobem na spędzenie czasu z rodziną w aktywny sposób. Istnieją różne formy orientacji sportowej. Radioorientacja sportowa, w której konieczne jest dodanie odbiornika radiowego czy też rowerowa jazda na orientację. Zimą organizowane są biegi narciarskie gdzie punktów kontrolnych w terenie szuka się na nartach wedle określonych zasad.
Myślisz, że taka forma aktywności fizycznej może Ci się spodobać? Nie dowiesz się dopóki nie spróbujesz! Zachęcamy!
